“De oorlog maakte me creatief en inventief.”

 

Marian Pollmann, 84 jaar, is geboren in de wijk Arnhemse Broek en woont daarna in de wijken Burgemeesterswijk, Gulden Bodem en Schaarsbergen Haar mooiste plekken in Arnhem zijn Warnsborn en Schaarsbergen.

Oorlogstijd was een uitdaging

Marian heeft de oorlogstijd ervaren als spannend, maar ook als een uitdaging. Het leven in Arnhem ging wel door, maar met de nodige obstakels. Zo wisselde ze regelmatig van school omdat de Duitsers weer een gebouw gevorderd hadden. Er was veel stil protest. “We zetten roze, witte en blauwe hyacinten voor het raam (totdat vader dat verbood ) en ik had een oranje kraagje op m’n jurk. Toen prinses Margriet was geboren verkocht vader in de zaak margrietbroches van keramiek, die droegen we trots!” En haar naam schreef ze als Polman in plaats van Pollmann. “Met vriendinnen pestten we ook vaak de Duitsers door hun de verkeerde kant op te sturen als ze de weg vroegen en in de volle tram duwden we de soldaten met de schooltas of trapten per ongeluk op hun tenen, en dan hadden we thuis weer sterke verhalen te vertellen! In de bios werden nog wel films gedraaid, maar dat was allemaal propaganda van de Duitsers, dus daar ging je niet heen. Er werden zogenaamde zwarte cultuuravonden georganiseerd bij mensen thuis. “Bij ons kwam de acteur Eduard Verkade met de voordracht van Macbeth van Shakespeare, en wat een stem had hij. Tijdens die oorlogsjaren maakte we zelf speelgoed door middel van figuurzagen en we liepen op leuke houten sandalen, blauw of rood”.

Evacueren

Op 17 sept werd de binnenstad gebombardeerd, ook de zaak in de Bakkerstraat. En toen kwam de evacuatie. Uiteindelijk kwam het gezin in Assen terecht waar Marian kindermeisje en hulp in de huishouding van een tandartsgezin werd. “Ik heb het best goed gehad maar de onzekerheid over de toekomst was wel moeilijk, zouden we ooit terug naar Arnhem gaan?” Op de verjaardag van prins Bernhard ging Marian met vader en 2 broers terug . Zij troffen een woning aan waarvan slechts 2 kamers nog bruikbaar waren, de rest was vernield door granaatinslagen. In boerderij de Teerplaats in Zypendaal was een meubeldepot ingericht, daar kon je kijken of je kwijtgeraakte spullen terug kon vinden. Het was een tijd van hard werken, je moest overal heen om dingen te regelen en vervolgens in de rij staan bij de centrale keuken en voor brood of groente. “Toch vond ik het ook een leuke tijd, ik was toen even de huisvrouw en moest wel inventief en creatief zijn. En precies op de verjaardag van koningin Wilhelmina kwamen moeder en de kleintjes weer terug in het opgeknapte huis.